NFT nedir? Son dönemde sıklıkla araştırılan konular arasında geliyor. Son zamanlarda kripto paralar gündemde sık sık yerini alıyor. Türkçesi 'Değiştirilemeyen tokenlar' yani NFT'ler (Non-Fungible-Tokens), ana akım olan en son kripto para birimi fenomeni olarak karşımıza çıkıyor. NFT, Bitcoin veya Ethereum gibi bir tür kripto para birimi olan dijital bir tokendir. Ancak Bitcoin blok zincirindeki standart bir kripto paranın aksine, bir NFT'nin benzeri yoktur. Bundan ötürü değiştirilemez. Peki, NFT coin nedir, nasıl yapılır? NFT coin ne işe yarar?

NFT NEDİR? 'NON-FUNGİBLE TOKEN

Değiştirilemesi mümkün olmayan Token (NFT), dijital sanat veya dijital koleksiyon olarak da bilinir. Değiştirilemez Tokenlar; bir tweeti, bir tabloyu, bir resmi, bir anı, bir gif'i, bir futbolcu kartını vb. nesneleri simgeler. Değiştirilemez tokenlar, CryptoKitties olarak da biliniyorlar lakin bu bütünü ile bir karışıklıktır. CryptoKitties, dijital olarak kedi figürü sahiplenmenizi sağlayan bir değiştirilemez token marketidir. Popülerliği nedeniyle değiştirilemez tokenları tanımlamak amacıyla kullanımına denk gelinmektedir. Değiştirilemez bir token (NFT), her NFT'nin benzersiz bir dijital nesneyi temsilen bulunduğu ve bu sebeple birbirinin yerine geçemeyen, blok zinciri (blockchain) adı verilen bir dijital defterdeki bir veri tabanıdır. NFT'ler sanat, ses, video ve diğer yaratıcı çalışma biçimleri gibi dijital dosyaları tsimgeler. Dijital dosyaların kendileri sonsuz bir şekilde yeniden üretilebilirken, onları simgeleyen NFT'ler temel blok zincirlerinde izlenir ve alıcılara sahiplik delili niteliği sağlar. Ethereum, Bitcoin Cash, Flow, vb. gibi yaygın blok zincirlerinin her bir tanesinin NFT kullanımlarını nitelendirmek için kendi token çizgileri bulunur.

NFT NASIL YAPILIR?

Değiştirilemez token (NFT), sanat gibi benzersiz bir dijital nesneyi temsil edebilen bir blok zincirinde (dijital bir defter) depolanan bir veri birimidir. Bir NFT kriptografik bir belirleyen unsur ancak Bitcoin ve birçok ağ veya hizmet belirteci gibi kripto para birimlerinin tersine, NFT'ler karşılıklı olarak değiştirilemez. NFT, bir sanat eseri gibi bir dosyanın KnownOrigin, Rarible veya OpenSea gibi bir NFT açık artırma pazarına geçirilmesi ile oluşturuyor. Bu, dijital deftere kaydedilen dosyanın kripto para birimi ile satın alınabilen ve yeniden satılabilen bir NFT olarak yedeğini oluşturur. Bir sanatçı, bir eseri temsil eden NFT'yi satabilse de, sanatçı eserin telif hakkını elinde tutabilir ve aynı çalışmanın daha fazla NFT'sini oluşturabilir. NFT'nin alıcısı işe özel ulaşım kazanmaz, aynı anda alıcı "orijinal" dijital dosyanın mülkiyetinide elde almaz. Herhangi bir eseri NFT olarak yükleyen bir kullanıcının, kendisinin orijinal sanatçı olduğunu ispatlaması gerekiyor bu yüzden asıl sanatçının izni olmadan o sanatçının eserini NFT için kullanan birçok kişi olmuştur.

NFT'NİN DİĞER KRİPTODAN FARKLARI NELERDİR?

"Ticari olmayan jeton", bölünemeyen ve tekrar üretilemeyen bir dijital varlık (token) anlamına gelir. “Mantar” olan Bitcoin ve Ether gibi kripto para birimlerinin aksine, NFT'ler benzersiz dijital varlıklardır. Bir örnekle açıklamak gerekirse, bugün çok parçalı bir Bitcoin veya Ether alıp satın alabilir ve aynı kripto para birimini kendi biriminde takas edebilirsiniz. Ancak, özel bir dijital varlık olan NFT, analogu olmadığı için başka bir jetonla değiştirilemez. Gerçek değeri, üreticisi veya yatırımcısı tarafından belirlenir.

NFTS NASIL ÜRETİLMİŞTİR?

NFT'ler, Ethereum geliştiricileri tarafından hazırlanan ERC-721 belirteç standardına göre üretilir. Kullanıcıların blockchain'in teknik dünyasında çıkmaza girmemeleri için işlemin kolayca gerçekleştirilmesini sağlayan platformlar vardır. NFT oluşturmak için gereken tek şey dijital bir kripto para cüzdanıdır. NFT olarak üretilecek dosya bu platformlar üzerinden IPFS sistemine yüklendikten sonra NFT'nin değiştirilemeyecek parametreleri belirlenir. Üretilecek NFT sayısı, fiyatı, bir sonraki satışta ödenmesi gereken pay belirlendikten sonra blockchain ağ işlem ücretleri ödenerek NFT üretilir. İşlem tamamlandıktan sonra, NFT'ler kripto cüzdanına aktarılır ve üretimin gerçekleştiği tüm blok zincirine kaydedilir.

NFT BİR YATIRIM ARACI MI?

NFT'ler tasarım olarak diğer kripto para birimlerinden farklıdır ve değerleri kontrol panosundan ziyade işi üreten kişi veya yatırımcı tarafından belirlenir. Yatırım konusu dijital sanat üzerinden yorumlanırsa, fiziksel sanata yatırım yapmaktan pek bir farkı yoktur. Aynı şekilde, koleksiyoncu olarak satın alınan bir varlığın değeri, o varlığın nadirliği, yaşı, kozmetik ürünleri gibi parametrelerle belirlenir.

SES GETİREN NFT SATIŞLARI

Son dönemin en ilginç satışları NFT'leri gündeme getiriyor. Amerikalı sanatçı Beeple (Mike Winkelmann), Christie's müzayede evi tarafından düzenlenen bir müzayedede eserlerinden oluşan bir kolajı 69,4 milyon dolara sattı. NBA Top Shot uygulaması üzerinden satılan Lebron James'in NFT smaç videosu 77.000 dolara satıldı. Twitter CEO'su Jack Dorsey'in tweet'i Türk asıllı bir kişi tarafından 2,9 milyon dolara satın alınırken, Elon Musk tweet'ini GIF ve müzikle NFT olarak açık artırmaya çıkardı. Geçtiğimiz günlerde Cüneyt Özdemir'in paylaştığı tweet 10.000 dolara satılmıştı.